Legio pseudocomitatensis
| Legio pseudocomitatensis | |
|---|---|
![]() Motivo distintivo degli scudi della Prima Armeniaca, legio pseudocomitatensis come riportato dalla Notitia dignitatum | |
| Descrizione generale | |
| Attiva | Costantino I (?) - V secolo |
| Servizio | Esercito romano |
| Tipo | legione romana |
| Ruolo | Comitatensi e Limitanei |
| Campi | limes romano |
| Battaglie/guerre | Invasioni barbariche del IV secolo invasioni barbariche del V secolo |
| Voci su unità militari presenti su Wikipedia | |
La legio pseudocomitatensis era una legione del tardo Impero romano. Si trattava di unità legionarie di limitanei entrate poi a far parte del comitatus, cioè dell'esercito mobile il cui compito era di intervenire lì dove c'era necessità.
Storia
| ]Inizialmente le legioni psudocomitatensi erano limitanei temporaneamente distaccati nel comitatus: in questo periodo i soldati ricevevano una paga maggiore, ma poi l'unità tornava ad essere di limitanei e rimandata alla frontiera. In seguito le unità pseudocomitatense rimasero nel comitatus sempre più a lungo, tanto che il distaccamento di uomini dai limitanei divenne pratica comune.
Le legioni I e II Armeniaca, ad esempio, erano unità di limitanei a guardia dei territori romani al di là del Tigri; quando questi territori vennero persi (in seguito alla campagna sasanide di Giuliano del 363), le unità entrarono a far parte dell'esercito mobile d'Oriente col nome di legiones pseudocomitatenses.
Intanto la legione romana alto-imperiale, con l'evolversi del sistema post-costantiniano si trasformava da unità di 5.000 armati, a unità ridotte di 800/1.200 armati circa, pur continuando a costituire il nerbo dell'esercito romano, formate ancora da fanteria pesante.
Lista all'epoca della Notitia dignitatum
| ]Qui di seguito sono elencate le 46 legiones pseudocomitatenses della Notitia dignitatum, di cui 20 erano posizionate nella parte orientale e 26 (tra cui 11 incerte) nella parte occidentale.
| N. | unità legionaria pseudocomitatensis | comando militare (epoca della Notitia dignitatum) | Menzionata nella Notitia dignitatum? | annotazioni |
|---|---|---|---|---|
1 | Auxiliarii sagittarii | Magister militum praesentalis II | SI | |
2 | Prima Armeniaca | Magister militum per Orientem | SI | creata dopo l'abbandono dell'Armenia (364-384) |
3 | Secunda Armeniaca | Magister militum per Orientem | SI | creata dopo l'abbandono dell'Armenia (364-384) |
4 | Fortenses auxiliarii | Magister militum per Orientem | SI | |
5 | Funditores | Magister militum per Orientem | SI | |
6 | Prima Italica | Magister militum per Orientem | SI | |
7 | Quarta Italica | Magister militum per Orientem | SI | |
8 | Sexta Parthica | Magister militum per Orientem | SI | |
9 | Prima Isaura sagittaria | Magister militum per Orientem | SI | |
10 | Balistarii Theodosiaci | Magister militum per Orientem | SI | creata da Teodosio I |
11 | Transtigritani | Magister militum per Orientem | SI | |
12 | Timacenses auxiliarii | Magister militum per Illyricum | SI | |
13 | Felices Theodosiani iuniores | Magister militum per Illyricum | SI | creata da Teodosio I |
14 | Bugaracenses | Magister militum per Illyricum | SI | |
15 | Scupenses | Magister militum per Illyricum | SI | |
16 | Ulpianenses | Magister militum per Illyricum | SI | |
17 | Merenses | Magister militum per Illyricum | SI | |
18 | Secundi Theodosiani | Magister militum per Illyricum | SI | creata da Teodosio I |
19 | Balistarii Theodosiani iuniores | Magister militum per Illyricum | SI | creata da Teodosio I |
20 | Scampenses | Magister militum per Illyricum | SI | |
T O T A L E | P A R T E | O R I E N T A L E | 2 0 |
| N. | unità legionaria pseudocomitatensis | comando militare (epoca della Notitia dignitatum) | Menzionata nella Notitia dignitatum? | altra data in cui viene menzionata |
|---|---|---|---|---|
21 | I Iulia Alpina | Numerus intra Italiam | SI | |
22 | Pontinenses | Numerus intra Italiam | SI | |
23 | I Flavia Gallicana | Numerus intra Gallias | SI | |
24 | Martenses | Numerus intra Gallias | SI | |
25 | Abrincateni | Numerus intra Gallias | SI | |
26 | Defensores seniores | Numerus intra Gallias | SI | creata con il patto di Naisso (365) tra Valentiniano I e Valente |
27 | Mauri Osismiaci | Numerus intra Gallias | SI | |
28 | I Flavia | Numerus intra Gallias | SI | |
29 | Superventores iuniores | Numerus intra Gallias | SI | creata con il patto di Naisso (365) tra Valentiniano I e Valente |
30 | Cornacenses | Numerus intra Gallias | SI | |
31 | Romanenses | Numerus intra Gallias | SI | |
32 | Septimani iuniores | Numerus intra Gallias | SI | creata con il patto di Naisso (365) tra Valentiniano I e Valente |
33 | Lanciarii Lauriacenses | Numerus intra Illyricum | SI | |
34 | Lanciarii Comaginenses | Numerus intra Illyricum | SI | |
35 | II Iulia Alpina | Numerus intra Illyricum | SI | |
36 (?) | Balistarii | Numerus intra Gallias | SI | non è sicuro fosse una legio pseudocomitatensis |
37 (?) | Defensores iuniores | Numerus intra Gallias | SI | non è sicuro fosse una legio pseudocomitatensis |
38 (?) | Garronenses | Numerus intra Gallias | SI | non è sicuro fosse una legio pseudocomitatensis |
39 (?) | Anderetiani | Numerus intra Gallias | SI | non è sicuro fosse una legio pseudocomitatensis |
40 (?) | Acincenses | Numerus intra Gallias | SI | non è sicuro fosse una legio pseudocomitatensis |
41 (?) | Cursarienses iuniores | Numerus intra Gallias | SI | non è sicuro fosse una legio pseudocomitatensis |
42 (?) | Musmagenses | Numerus intra Gallias | SI | non è sicuro fosse una legio pseudocomitatensis |
43 (?) | Insidatores | Numerus intra Gallias | SI | non è sicuro fosse una legio pseudocomitatensis |
44 (?) | Truncensimani | Numerus intra Gallias | SI | non è sicuro fosse una legio pseudocomitatensis |
45 (?) | Abulci | Numerus intra Gallias | SI | non è sicuro fosse una legio pseudocomitatensis |
46 (?) | Exploratores | Numerus intra Gallias | SI | non è sicuro fosse una legio pseudocomitatensis |
T O T A L E | P A R T E | O C C I D E N T A L E | 2 6 |
Note
| ]Bibliografia
| ]- Notitia dignitatum.
- Burns, Thomas Samuel, Barbarians Within the Gates of Rome, Indiana University Press, 1994, ISBN 0253312884, p. 112.
- R.S.O. Tomlin, "L'esercito del tardo impero", Il mondo di Roma imperiale. La formazione, Editori Laterza, 1989, p. 128.
- Unità militari romane
wikipedia, wiki, libro, libri, biblioteca, articolo, leggere, scaricare, gratis, download gratuito, mobile, telefono, android, ios, apple, telefono cellulare, pc, web, computer, Informazioni su Legio pseudocomitatensis, Che cos’è Legio pseudocomitatensis? Cosa significa Legio pseudocomitatensis?




Lascia una risposta
Vuoi partecipare alla discussione?Sentiti libero di contribuire!